Johann von Magdeburg /        Heinrich Zschokke (1771-1848)

"Jud´ und Heid´ und Muselmann, Ist er brav, sei unser Mann"

 

Die „Neue Zürcher Zeitung“ nennt ihn den Magdeburger Propagandisten der Helvetischen Republik. Zschokkes Wirken für liberalen Geist und Aufklärung bezog sich jedoch nicht nur auf seine zweite Heimat, die Schweiz, sondern galt auch Andersgläubigen wie Juden und Muslimen.

 

 Im Zschokke-Kapitel unseres Pascha-Buches wird der Werdegang des "Johann von Magdeburg" thematisiert, seine Aufgeschlossenheit und Neugier, sein Verständnis und sein Engagegemnt bezüglich anderer Kulturen und Religionen, was auch in seiner Erzählung "Der Pascha von Buda" zum Ausdruck kommt. Diese beruht auf der Schlacht um die Festung Ofen (heute Budapest) im Jahre 1686 und den letzten osmanischen Beylerbey (Großstatthalter) der Stadt, Arnavut Abdurrahman Abdi Pascha. An dieser Schlacht nahm wohl auch General Barfuß aus Jerichow teil, der von Ofen den Gefangenen Aly mit Richtung Magdeburg nahm, den späteren ersten Berliner Bürgermeister mit osmanischem Migrationshintergrund, Christian Friedrich Aly - ebenfalls Thema im Buch.

 

 

Йоханн из Магдебурга / Хенрих Цшокке (1771-1848)
"И еврей, и язычник, и мусульманин, если он смел – это наш человек"

В то время как древние поверья продолжают традиционно изображать враждебного незнакомца представителем из «мусульман», татар или тюрок, как нецивилизованных кочевников и варваров, в 18 веке звучали громко и другие голоса о чужаках в духе просвещения. Иоганн Генрих Давид Чокке, также называемый «Иоганн из Магдебурга», был одним из представителей тех голосов. В своей эпической поэзии он проповедовал терпимость и открытость, позволяя мусульманам говорить, как от имени нападающих, так и страждущих. Его повесть «Паша из Буды» издается и по сей день на многих языках.


While ancient traditions continue to portray the image of the stranger, the menacing `muslims`, Tatars or Turks as uncivilized nomads and barbarians, in the 18th century other voices were raised in the spirit of the Enlightenment. Johann Heinrich David Zschokke, also called "Johann von Magdeburg", was one of those voices. In his epic poetry he preached tolerance and openness, allowing Muslims to speak as
doers and sufferers. So it is called e.g. in his national song of friendship "Jud` and Heid` and Muselmann, if he is good, he should be our man". His novella "The Pasha of Buda" is published to this day in several languages.


Heinrich Zschokke: „Yahudi, Kafir, Müslüman, cesurdur o, bizim olan“


18. yüzyılda Tatarlar ve Türkler, medeniyetsiz , göçebe ve tehditkar müslümanlar olarak yansıtılırken, aynı dönemde aydınlanma ruhunun da etkisiyle, farklı sesler de yükseliyordu. Aynı zamanda Magdeburg’lu Johann olarak da tanınan Johann Heinrich David Zschokke de bu seslerden biriydi. Epik bir şiirde müslümanları da yaşayan ve acı çeken insanlar olarak sunup, hoşgörülü ve açık olmayı tavsiye etti. Romanı „Budin´li Paşa“ günümüzde bir çok dilde yayınlanmaktadır. Kitapta, yazar Budapeşte´nin kuşatması ve Budin´in son Beglerbegleri Abdurrahmen Abdi Paşa'nın eserini ele alıyor.


 

 

بينما ركّزت أغلبُ العاداتِ والتقاليدِ القديمةِ على تأكيدِ وإظهارِ صورةِ المسلمينَ أو التتار أو الأتراك على أنهم شعوبٌ بربريةٌ أو بدويةٌ غيرُ متحضرةٍ, عَلت في القرنِ الثامنِ عشر أصواتٌ أخرى مفعمةٌ بروحِ التنوير.واحدٌ من هؤلاء الأصواتِ كانَ جوهان دافيد تشوكي أو مَن كانَ يُشار إليه بالاسمِ جوهان فون مغديبرغ. بَشّرَ في قصائدهِ الملحميةِ عن التنويرِ والانفتاحِ و قدّمَ شخصياتِ المسلمينَ في أعمالهِ باعتبارهم مُعَرضينَ للمعاناةِ و قادرينَ على الفعل. عبّرَ جوهان عن ذلك في أغنيتهِ الوطنيةِ للصداقةِ والتي كتبَ في أحدِ أبياتها: يهوديٌ كانَ أم مسلم, هو رَجُلي إذا كانَ إنساناً جيداً. روايتهُ الباشا من بودا تُرجِمت إلى العديدِ من اللغات.